Sinds 4 februari zijn de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) officieel bevoegd om toezicht te houden op de naleving van de Digital Services Act. Deze wetgeving trad vorig jaar februari al in werking, maar in Nederland was het nog wachten op een toezichthouder. Nu deze officieel benoemd zijn, zal het toezicht van start gaan. Wat dit inhoudt?

De Digital Services Act in het kort

Op 17 februari 2024 werd de Digital Services Act (DSA) in heel Europa van toepassing. De DSA gaat onder meer illegale handel en schadelijke online content tegen en moet Europese consumenten online beter beschermen.

De Digital Services Act legt een heel aantal regels op. De DSA:

  • gaat illegale online content tegen en eist een snelle reactie van online platforms erop;

  • bestrijdt de online verkoop van illegale producten en diensten door online marktplaatsen;

  • respecteert rechten van gebruikers bij schorsing of andere beperkingen;

  • verbiedt misleidende interfaces die bekend staan als ‘dark patterns’ en praktijken gericht op misleiding; en

  • verbetert de bescherming van minderjarigen.

De DSA is van toepassing op alle online tussenpersonen die diensten verlenen in de EU. Denk aan hostingbedrijven, online platforms, internetaanbieders, marktplaatsen en zoekmachines.

De DSA differentieert: voor zeer grote online platforms en zoekmachines gelden strengere regels, dan voor de kleinere partijen.

Goed om te weten: het toezicht op de 25 grootste digitale platforms en zoekmachines is al eerder van start gegaan. Partijen als Amazon, Booking.com, Apple, Google, Meta, X, Temu en AliExpress staan onder rechtstreeks toezicht van de Europese Commissie.

ACM en AP aangesteld als toezichthouder

In Nederland was het nog wachten op de implementatiewet. Inmiddels heeft ook de Eerste Kamer hiermee ingestemd, waardoor de ACM en de AP sinds begin deze maand officieel toezicht mogen houden op de naleving van de DSA.

De ACM is de ‘digitaledienstencoördinator’ en daarmee de coördinerende toezichthouder op de DSA in Nederland. Het toezicht van de ACM en de AP gaat alleen over aanbieders van online diensten die in Nederland hun hoofdvestiging hebben.

Is een online platform buiten Nederland gevestigd?

Dan kunnen gebruikers hun overtredingen wel melden bij de ACM of de AP.

De focus van de ACM als coördinerende toezichthouder

De ACM heeft direct bekend gemaakt waar zij in haar toezicht de focus op gaat leggen het komende jaar. Het gaat om 3 gebieden.

  1. Controleren of de basis op orde is bij online platforms. Denk aan het instellen van een centraal contactpunt en het makkelijk maken voor gebruikers om illegale inhoud te melden.

  2. Checken of webhostingdiensten – waarvan er veel zijn in Nederland – aan de regels voldoen.

  3. Onderzoek starten naar de bescherming van minderjarigen.

Sinds de DSA vorig jaar in werking trad, ontving de ACM al bijna 300 meldingen. Via de website van de ACM kunnen gebruikers melding maken van een overtreding van de DSA.

Ongeveer twee derde van de tot nu toe ontvangen meldingen betrof diensten in andere EU-lidstaten. Meldingen gingen onder meer over:

  • accountbeperkingen;

  • illegale inhoud; en

  • problemen rond contact en bereikbaarheid.

De rol van de AP als toezichthouder

De Autoriteit Persoonsgegevens heeft met betrekking tot het toezicht op de DSA vooral een rol waar het persoonsgegevens betreft.

Zo zijn er twee bepalingen in de DSA rondom profilering op basis van bijzondere persoonsgegevens en persoonsgegevens van minderjarigen, waarop de naleving gecontroleerd wordt door de AP.

Ook houdt de AP toezicht op transparantievereisten en functionaliteitseisen van aanbevelingssystemen, zoals rankings.

Valt u onder de regels van de DSA?

Houd er dan rekening mee dat het toezicht vanaf nu van start gaat.

Eerdere onderzoeken van de ACM toonden aan dat veel online dienstverleners nog niet (helemaal) voldoen aan de DSA. Sommige partijen zijn zelf nog onvoldoende op de hoogte van hun verplichtingen.

Meer weten over de DSA? Lees dan ook onze blogs:

Zeker weten dat u niks mist?

Abonneert u zich dan op onze nieuwsbrief en ontvang onze blogs automatische iedere maand in uw mailbox.